Izvor: mojnovisad.com / Fotografija: Bolnica "Genesis", Pixabay.com
Saznajte sve o mamografiji i ultrazvučnom pregledu grudi – najboljoj kombinaciji za rano otkrivanje karcinoma
Da li biste odbili besplatnu avionsku kartu do vama omiljenog grada u Americi? Verovatno ne. Tokom tog leta biste pride dobili i zračenje ravno onom tokom mamografije. Minimalno. Njen doprinos ranom otkrivanju karcinoma dojke je ogroman, a dovoljno je uraditi je bar jednom u dve godine. Svest o tome, ipak, još uvek nije dovoljno razvijena.
Šta su posledice? Do 2030. godine svet će biti manji za 5 i po miliona žena, ukazuju najnovija predviđanja. To je učinak koji nemilosrdno beleži karcinom dojke. U Srbiji on godišnje odnese 1.600 života, a donese 4.600 obolelih. Jedna od 8 žena tokom svog života oboli od raka dojke.
Najporaznija činjenica je da su mnoge od njih mogle da budu spasene upravo redovnim ultrazvučnim i mamografskim pregledima.
- Kod mlađih žena, zbog građe dojki, više informacija pružiće ultrazvuk. Kod žena starijih od 40 godina mamografiju treba planirati na svake dve godine. Takva dinamika pruža mogućnost da se rak otkrije u vrlo ranom stadijumu, kada se može postići potpuno izlečenje – kaže prof. dr Viktorija Ćirilović Vučaj, specijalista radiologije, saradnica Specijalne ginekološke bolnice “Genesis” Novi Sad.
Prof. dr Viktorija Ćirilović Vučaj, specijalista radiologije
Na prvom mestu porodična anamneza, ali i stil života, stres, pušenje, fizička neaktivnost, kao i dugotrajna izloženost hormonskoj terapiji – tokom procesa vantelesne oplodnje, recimo, ili zbog višegodišnje redovne upotrebe sredstava za kontracepciju – deo su okidača koji pokrenu bolest.
Samopregledi su veoma važan, ali ne i dovoljan saveznik na putu njenog pravovremenog otkrivanja. Ultrazvučni pregled i mamografija su dobitna kombinacija koji najbolji učinak postižu ukoliko ih koristimo u trenutku kada je vreme za prevenciju.
Upravo zato se pored dijagnostičke mamografije, koja se koristi za definisanje nejasnih kliničkih nalaza simptomatskih pacijentkinja, kod zdrave populacije žena radi skrining mamografija, preventivno. U Srbiji je ona besplatna za žene od 50 do 69 godine. Ipak, odziv na nju često bude slab, a opet, s druge strane, pacijentkinje navode da je do preventivnih pregleda teško doći i da se na njih dugo čeka.
Kako izgleda mamografski pregled
To je neinvazivna rentgenska metoda koja se radi pomoću specijalno građenog aparata sa konstruisanom cevi koja emituje zrake male energije, oko 20kV. Svaka dojka slika se u dve projekcije, što znači da svaki pregled podrazumeva minimum četiri snimka.
- Pregled radi posebno obučen i kvalifikovan radiološki tehničar, koji tokom pregleda ženi daje sve neophodne sugestije. U slučaju indikacije mamografiju rade i muškarci, a vrši se na isti način kao i kod žena. Najčešće predrasude su u vezi sa količinom zračenja, a one su kod modernih aparata izuzetno niske. Još jedna predrasuda koju često srećemo je da sam pregled može izazvati rak dojke, što je potpuno netačno – ističe dr Vučaj.
Tokom snimanja dojka koja se postavlja na postolje mora da se komprimuje, jer samo takav snimak daje zadovoljavajući kvalitet. Često pitanje je i da li ta vrsta pregleda boli.
- Bol tokom pregleda može da se javi, ali je sasvim podnošljiv. Kompresija je neophodna kako bi se povećala vidljivost različitih patoloških procesa – kaže dr Vučaj.
Ona napominje da bi mamografiju trebalo raditi u prvih nekoliko dana nakon prestanka ciklusa, odnosno 5-15 dana od njegovog početka. Tokom samog ciklusa, u periodu trudnoće i dojenja nije preporučljivo raditi tu vrstu pregleda.
Pre mamografije ne treba koristiti nikakve dezodoranse jer mogu napraviti smetnje na snimku koji se mogu pogrešno protumačiti.
Kada je pravo vreme za prvi pregled
Preporučeno vreme prve, takozvane bazne mamografije, je i u Evropi i u Americi nakon 40. godine. Ali njenu primenu ne ograničavaju zapravo same godine, već građa dojke.
- Dojke sa mnogo gustog, žlezdanog tkiva, koje su obično zastupljene kod mlađih žena često su vrlo nepodobne za mamografsku pretragu, kada sigurnost može da bude do 65%. Iz tog razloga se kod njih češće radi ultrazvuk dojki, kao jedina dijagnostička metoda ili kao dopuna mamografije. Sigurnost te metode kod starijih žena, pogotovo kod onih koje imaju vrlo malo žlezdanog tkiva, ili ga uopšte nemaju, veoma je visoka, oko 85 %, a u kombinaciji s ultrazvukom iznosi i do 95% – kaže dr Ćirilović Vučaj.
Sa svešću o značaju prevencije i ranog otkrivanja kancera dojke, od 1. do 31. oktobra 2017. godine u bolnici "Genesis" biće realizovana akcija ultrazvučnih pregleda dojki po promotivnoj ceni od 3.000 dinara. Za sve starosne kategorije žena to je prvi korak koji će pokazati jesu li i naredni potrebni.
SVE INFORMACIJE o akciji, o slobodnim terminima i za sve ostale vrste pregleda dojki, kao i o proceduri zamrzavanja jajnih ćelija pre hemoterapije, možete dobiti pozivom na brojeve telefona +381 21 549 444, +381 21 549 777, putem mejla ili ličnim odlaskom u bolnicu “Genesis”, u ulici Uroša Predića 4 u Novom Sadu.
Ovaj članak još uvek nije komentarisan