ISTRAŽIVANJE: Hemikalije u kozmetici utiču na raniji pubertet kod devojčica

U studiji je učestvovalo 338 dece, 179 devojčica i 159 dečaka, čiji je razvoj praćen od rođenja do adolescencije...

Devojčice koje su pre rođenja izložene hemijskim jedinjenjima prisutnim u sapunu, pasti za zube, šminki i ostalim proizvodima za ličnu higijenu izloženije su opasnosti od ranijeg ulaska u pubertet, rezultati su američkog istraživanja objavljeni u časopisu Human Reproduction.

Ranije studije sprovedene na životinjama pokazale su da brojne hemikalije mogu negativno uticati na hormone, pa se povezuju s ranijim ulaskom u pubertet.

Reč je većinom o ftalatima kojih je najviše u mirisnim supstancama, parfemima, sapunima i šamponima, potom o parabenima koji se koriste kao konzervansi u kozmetici, kao i o fenolima, među kojima je i triklosan, baktericidno sredstvo koje se već decenijama koristi u kozmetičkoj industriji kao konzervans. Njegova osnovna funkcija nije zaštita potrošača, nego zaštita proizvoda.

Većina njih u medicini je poznata pod nazivom 'endokrini disruptori'. Oni svojim oblikom i strukturom nalikuju i oponašaju prirodne hormone u telu i na taj način remete funkciju žlezdanog (endokrinog) sistema. Zabrinjava da su takva jedinjenja štetna već u malim količinama, te da se potencijalni problemi ne moraju javiti odmah, ni za par godina, već imaju kumulativni učinak, odnosno talože se u tkivima godinama.

U studiji istraživača s Berklija učestvovalo je 338 dece, 179 devojčica i 159 dečaka, čiji je razvoj praćen od rođenja do adolescencije. 

Izloženost raznim hemijskim jedinjenjima naučnici su pratili uz pomoć analize urina majki tokom trudnoće, a potom analizom urina dece nakon navršenih devet godina života. Pokazalo se da je u više od 90 posto uzoraka urina prikupljenih među decom otkrivena prisutnost hemijskih jedinjenja koja mogu uticati na koncentracije i delovanje hormona.

Najveći uticaj na raniji početak puberteta kod devojčica imali su prisutnost ftalata, parabena i triklosana u urinu majki za vreme trudoće.  Spomenute hemikalije nisu značajnije uticale na razvoj dečaka u prenatalnom razdoblju.

- Činjenica da smo u ovom slučaju otkrili povezanost ranijeg puberteta kod devojčica je zabrinjavajuća, ali dobra informacija je da, sada kada to znamo, možemo smanjiti na minimum izloženost tim hemijskim jedinjenjima – kazala je glavna autorika studije Kim Harli, direktorka Centra za istraživanje uticaja okoline na zdravlje dece Univerziteta Berkli.

Podsetila je da je upotreba triklosana u izradi antibakterijskih sapuna u Sjedinjenim Državama zabranjena, ali da ga još ima u pasti za zube.

Dr Harli je pozvala na oprez pri kupovini takvih proizvoda, a potencijalne kupce upozorila da pažljivo pročitaju deklaracije.