ALTERNATIVNE TURE: Evo šta bi Novosađani pokazali turistima (FOTO)

Pored Petrovaradinske tvrđave, Dunavskog parka i centra, naši sugrađani bi strancima pokazali i pravoslavne hramove, jedinstvene postavke u muzejima, Univerzitetski centar, Podbaru, Frušku goru, Najlon pijacu, plažu Bećarac...

Osim centra grada, koji takođe treba posetiti, tu su i ona mesta koja bi svakako mogla poslužiti kao ponuda turistima koji dolaze u Novi Sad.

Prema rečima Miroslava Farkaša iz Centra za revitalizaciju kulturno-istorijskog nasleđa (CERKIN) inostranim turistima treba pokazati ono što nemaju u gradovima iz kojih potiču, niti ono što mogu videti u drugim metropolama, a to su pravoslavni hramovi, Vladičanski dvor, manje poznata mesta gde su živeli znameniti Novosađani, ali i nezaobilaznu postavku rimskih šlemova u Muzeju Vojvodine.

Mešavina stilova: Vladičanski dvor u Novom Sadu

- U centru grada svakako treba posetiti Vladičanski dvor, kao i zgradu Banovine. Vladičanski dvor je mešavina stlova, po čemu je originalna, a za njom po građevinskoj vrednosti ne zaostaje ni zgrada Banovine. Zbog svoje velelepne kompozicije koja liči na veliki brod, nazivaju je i "belom krstaricom". Od svih pravoslavnih crkava u Novom Sadu najveća je Almaška, građena od 1797. do 1808. godine u stilu ranog klasicizma. Drvorez je radio Aksentije Marković, a ikonostas i zidno slikarstvo Arsenije Teodorović. Zidne kompozicije u oltaru pripadaju ukrajinskom slikaru Andreju Šaltisti. U Buni je bombardovana 12. juna 1849. godine. Polovinom 1852. godine posetio ju je imperator Franja Josif, koga je u oltar uveo bački vladika Platon Atanacković da poljubi jevanđelje – kaže Farkaš.

Po njegovim rečima, svako ko kroči u Almašku crkvu ostaje bez daha, a još uvek je nisu "zaposeli" turisti tako da je ona odlična za one koji ne vole gužve.

Ostavlja bez daha: Almaška crkva na Podbari

Do Almaške crkve iz centra grada moguće je doći ulicom Zlatne grede u kojoj su nekada živeli Jovan Jovanović Zmaj i Đura Daničić. Na desnoj strani, iza Platoneuma, gde je sada gimnastička dvorana Zmaj-Jovine gimnazije, nalazila se rodna kuća velikog pesnika. U produžetku je dvorište Gimnazije, sa zidanom i gvozdenom ogradom i ulazom, kao i jedno krilo same škole.

Đura Daničić, filolog i blizak saradnik Vuka Karadžića rodio se nekoliko ulica niže od mesta gde je Vuk boravio tokom lečenja u užem centru grada. Daničić je rođen u ulici Zlatne grede 31.

Zlatne grede 31: Rodna kuća Đure Daničića

Sledeća na Farkaševoj mapi mesta koja obavezno treba posetiti je Uspenska crkva, podignuta u baroknom stilu, a zbog umetničke obrade, opreme, inventara i oblikovanja, bila je najznačajnija crkva i šireg područja.

- Drvorezbarski i slikarski posao izveli su novosadski majstori, prvi Marko Gavrilović sa Arsenijem i Aksentijem Markovićem, a drugi Janko Halkozović i Vasa Ostojić. Kasnije zidno slikarstvo pripada pop Joci Jovanoviću, parohu ovog hrama – kaže Farkaš.

Barokna lepotica: Uspenska crkva u Novom Sadu

Nezaobilazna je i ponuda Muzeja Vojvodine, i to Antička zbirka čuvena po tri pozlaćena šlema iz IV veka. Dva najznačajnija predmeta, raskošni pozlaćeni kasnorimski šlemovi, doneti su u Muzej Vojvodine 1955. godine iz sela Berkasovo u Sremu, u blizini Šida. Njih je vlasnica njive slučajno okrila tokom oranja. Shvatajući vrednost i mogućnosti koje pružaju predmeti ovog tipa, Muzej je 2007. godine otkupio još jedan pozlaćeni šlem iz IV veka. Veoma fragmentiran, otkriven je u okolini sela Jarak, 17 km jugoistočno od nekadašnjeg Sirmijuma (Sremske Mitrovice). Delove šlema pronalazač je otkrio u malom sivo-pečenom keramičkom krčagu.

Nadaleko čuven po svojoj zbirci antičkih predmeta: Muzej Vojvodine u Dunavskoj ulici

Vredna obilaska svakako je i rodna kuća hrvatskog bana Josipa Jelačića u Petrovaradinu koja se nalazi u podgrađu Tvrđave. Sagrađena je 1745. i smatra se jednom od najlepših baroknih građevina u podgrađu Petrovaradinske tvrđave. Ban Josip Jelačić rođen je u Petrovaradinu 16. oktobra 1801. godine, a umro je u Zagrebu, 20. maja 1859. godine. Bio je hrvatski ban od 1848. do 1859. godine, a za vreme vladavine ukinuo je kmetstvo i sazvao prve izbore za Hrvatski sabor.

Nazivaju je i "belom krstaricom": Zgrada Banovine na Bulevaru Mihajla Pupina

Istovremeno inostranim turistima Novosađani bi pokazali i Biskupijsko svetište Gospe Tekijske, jedinstveni spomenik kulture, hrišćansko svetilište, ekumensko okupljalište: pravoslavaca, protestanata i katolika. Crkva, na samom izlasku iz Petrovaradina spomenik je pod zaštitom Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture, a tu se susreću obeležja nekoliko religija. Dokaz da crkvu posećuju svi vernici je u samoj unutrašnjosti gde se sa obe strane ulaza istaknute javne zahvalnice na: ćirilici, latinici, srpskom, hrvatskom, mađarskom i nemačkom jeziku.

Oni nešto mlađi Novosađani bi svakako svoje kolege iz drugih gradova odveli u kampus.

- Imamo lep kampus gde se u jednom krugu nalaze skoro svi fakulteti. Ovo mesto puno je mladih, a stranci bi za svega 100 ili 200 dinara mogli da kupe i polovne knjige domaćih pisaca i ponesu ih kao jedinstveni suvenir – kaže Jovan Pejaković student pshologije.

Polovne knjige kao suvenir: Kampus Univerziteta u Novom Sadu

Istovremeno, studenti bi vrlo rado pokazali i plažu Bećarac, jer su na njoj dobrodošli i kućni ljubimci, kao i Najlon pijaca u kojoj se povoljno može kupiti popularna vintidž garderoba ali i biciklističke ture po preporuci "Novosadske biciklističke inicijative".

Osim toga, Novosađani sa kojima smo razgovarali bi goste obavezno odveli u obližnji salaš ili u neku od čardi na Dunavu, gde bi im preporučili da probaju nešto od vojvođanskih specijaliteta.

Tekst: Slađana Aničić
Foto: Aleksandar Jovanović, Srđan Srđanov